Wartość projektu w 2020 r.: 40 000,00
Wysokość dofinansowania MKiDN: 25 000,00
Okres realizacji: 04.05.2020 – 30.10.2020 r.
Zadanie pn. „Rozwój innowacyjnej gry komputerowej wspierającej niematerialne dziedzictwo kulturowe: „Św. Barbara – górnikom na ratunek” polega na rozwoju prototypu gry komputerowej typu casual, podtrzymującej funkcjonowanie niematerialnego dziedzictwa kulturowego, a tym samym ukonstytuowaniu nowego gatunku gier komputerowych Intangible Cultural Heritage Games (gry o niematerialnym dziedzictwie kulturowym). Zadanie łączy zagadnienia z zakresu projektowania gier komputerowych, jak i niematerialnego dziedzictwa, zgodnie z Konwencją UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego z 2003 r.
Efektem zadania będzie wypracowanie narzędzia wsparcia transmisji międzypokoleniowej fenomenów kultury niematerialnej i podtrzymywania trwałości. Pozwoli ono także na stworzenie produktu o charakterze komercyjnym, upowszechniającego górnicze dziedzictwo niematerialne (w skali ogólnokrajowej i międzynarodowej), związane z funkcjonowaniem patronki górników – św. Barbary. Gra dostępna jako aplikacja, stanie się narzędziem ochrony Barbórki/ Dnia Górnika – dziedzictwa wpisanego na Krajową Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego w 2018 r.
Główną funkcją gry komputerowej jest ochrona, podtrzymywanie trwałości Barbórki, budowanie w społeczeństwie poza górniczym świadomości znaczenia tego święta oraz jego popularyzacji, które, z uwagi na starzenie się i nieustanne zmniejszanie grupy zawodowej górników, jest zagrożone. Gra jest dodatkowo narzędziem, które dociera do wielu indywidualnych odbiorców i pozwala zainteresować się zjawiskiem kultu św. Barbary, nie tylko lokalnie, ale też na poziomie krajowym i międzynarodowym.
Jest to nowatorska metoda przekazywania wiedzy o niematerialnym dziedzictwie kulturowym, która może dotrzeć i zainteresować wielu, szczególnie dzieci i młodzież z uwagi na jej formę w postaci gry. Współcześnie dziedzictwo niematerialne odchodzi wraz z jego depozytariuszami. Najmłodsi członkowie lokalnych społeczności uważają niektóre praktyki kulturowe za przestarzałe, nieciekawe i nieodpowiednie dla stylu życia nastolatków, dlatego gra jest narzędziem, którego forma z pewnością zainteresuje młodsze pokolenia.
Gry mają potencjał do bycia użytymi jako cenne narzędzie służące ochronie i udostępnianiu niematerialnego dziedzictwa kulturowego, co wskazali twórcy wytycznych do wspierania dziedzictwa (UNESCO Operational Directives for the Implementation of the Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage, Paris 2018). Rola wydawcy gry o niematerialnym dziedzictwie kulturowym „Św. Barbara – górnikom na ratunek” doskonale wpisuje się więc w strategię działań Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu na rzecz ochrony i promowania dziedzictwa, z wykorzystaniem nowych mediów. Ponadto wdrożenie nowych mediów w program ochrony przez Muzeum sprawi, że dziedzictwo to nie ulegnie skostnieniu, bowiem idea muzealnictwa nie jest paralelna względem ochrony dziedzictwa niematerialnego (M. Łuków vel Broniszewska, Muzeum. Instrukcja obsługi, s. 244-245; 259). Ze względu na atroficzny charakter węglowego górnictwa głębinowego, konieczne jest wspieranie trwałości dziedzictwa z wykorzystaniem nowoczesnych i atrakcyjnych mediów, z definicji zakładających interakcję.
Gra komputerowa „Św. Barbara – górnikom na ratunek” będzie włączona nie tylko w planowane działania na rzecz podtrzymywania żywotności Barbórki/ Dnia Górnika wpisanego na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego, ale także w planowane przygotowanie międzynarodowego wniosku o wpisanie Barbórki jako elementu Praktyk i tradycji górniczych i hutniczych (Miners’ and Metalworkers Traditions & Practices) na „Światową listę reprezentatywnego dziedzictwa ludzkości UNESCO”. W pracach nad przygotowaniem wniosku biorą udział depozytariusze oraz muzea górnicze skupione w Europejskiej Sieci Muzeum Górnictwa z Niemiec, Belgii, Francji. Z tego powodu finalnie gra będzie opublikowana w kilku wersjach językowych, dla grup biorących udział w międzynarodowym projekcie. Gra będzie reklamowana i promowana w mediach społecznościowych – fanpage na FB dedykowany obchodom Barbórki/ Dnia Górnika oraz Annual Miners’ Celebrations, w celu zacieśnienia współpracy między grupami depozytariuszy poszczególnych krajów. Przewiduje się także, że zagraniczne grupy depozytariuszy dorocznych uroczystości górniczych mogą wyrażać chęć dostosowania wizualnego i gamingowego gry do lokalnych potrzeb. Tym samym zasięg terytorialny gry będzie międzynarodowy.
Celem zadania jest więc także pozyskanie nowego narzędzia do zwiększania świadomości na temat znaczenia dziedzictwa niematerialnego na poziomie lokalnym, krajowym i międzynarodowym oraz do podnoszenia świadomości o potrzebie jego ochrony i podtrzymywania żywotności.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego